Қазақстанда коммуналдық қызметтерге тарифтер көтеріле ме?

baigenews.kz ресми сайтында орналастырылған ақпарат бойынша Алматы ЖЭО-2-ге ҚР ҰЭМ Табиғи монополияларды реттеу комитетінің төрағасы Асан Дарбаев келіп, тарифтерді реттеу туралы айтты.

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев ТКШ және энергетика салаларында жаңа тарифтік саясатты әзірлеу қажеттігін мәлімдеді. Сонымен қатар, коммуналдық қызметтерге тарифтер көптеген қарапайым қазақстандықтар үшін шығындардың сезімтал бөлігі болып табылады.

Қазақстандықтар өркениеттің игілігі үшін артық төледі

Белгілі болғандай, табиғи монополиялар субъектілері бүгінде шығынды әдіспен жұмыс істеуде.

«Бізде Алматы бойынша жедел деректер бар, мұнда тіркелімде 114 субъект бар. Олар бойынша тарифтік сметалар мен инвестициялық бағдарламаларға талдау жүргізіліп, 17 субъектіде олардың орындалмағаны анықталды. Әр түрлі саладағы компаниялар — газбен жабдықтау, энергетика, сумен жабдықтау, олар бойынша орындамау жалпы сомасы 254 миллион теңгеге шықты, бұл қаражат 12 айға өтемдік тариф енгізу арқылы қайтарылуға жатады», — деді Асан Дарбаев.

Дарбаевтың айтуынша, республика бойынша монополистердің 5 миллиард теңгеден астам сомаға тарифтік сметалар мен инвестициялық бағдарламаларды орындамағаны анықталды. Барлық «бұзушылар» бойынша уақытша өтемдік тарифін енгізу жөнінде шешімдер қабылданды.

«Яғни, олардың тариф есебінен алған қаражатты олар жұмсамаған, негізсіз табыс болып саналады және өтемдік тарифтер арқылы қайтарылуға жатады», — деп түсіндірді А. Дарбаев.

Егер жылыту маусымында монополист көп қаражат алса, бірақ жылыту кезеңінде жылы ауа-райына байланысты аз жылу өндірсе, мысалы, келесі жылыту маусымында ол үшін қайта есептеу қарастырылған.

«Республика бойынша жылу бөлігінде қайтару сомасы 500 миллион теңге, оның ішінде Алматы бойынша 34 миллион теңге болып шықты», — деп атап өтті Дарбаев.

ЖЭО-2

ЖЭО-2 жаңғырту басталған себептер – экологияны жақсарту және электр энергиясымен және жылумен тұрақты қамтамасыз ету қажеттілігі.

«Жаңа газ ЖЭО-2 іске қосылғаннан кейінгі тариф жобаның өзіндік құнына және сол кездегі энергия ресурстарына (газ бағасына) байланысты болады және оны алдын ала болжау қиындық тудырады. Бұл мәселе жұртшылықпен кеңінен талқыланады, құнның құрамдас бөліктері туралы ашық презентация болады. Біз әрбір абонентке тарифке қандай құрамдас бөліктер кіретінін жеткізуге тырысатын боламыз. Сондай-ақ, азаматтардың белгілі бір санаты үшін тарифті субсидиялау мүмкіндіктері қарастырылатын болады», - деп сендірді Дарбаев.

Алматыда жарыққа арналған тарифтерді теңестіру

Тарифтің қымбаттауына әсер ететін негізгі факторлар – энергия өндіруші ұйымдардың (ЖЭО, СЭС және т.б.) бағасы. Олардың тұтынушыларға арналған түпкілікті тарифтегі үлесі – 60 пайыз. Шілде айында Энергетика министрлігі 27 энергия өндіруші станцияларда орта есеппен 10%-ға сату бағасын көтерді. Бұл бірқатар аймақтарда электр энергиясының қымбаттауына әкелді.

Сондай-ақ, қазір Алматыда тұтынушылардың әр түрлі топтары үшін жарыққа тариф теңестіріле бастады. Өйткені, халық бизнес пен бюджеттік ұйымдарға қарағанда жарық үшін аз төлем жүргізеді. Жақын арада тариф барлығына бірдей болады. Бұл кәсіпкерлерге тауарлар мен қызметтердің бағасын ұстап тұруға және инфляцияны бәсеңдетуге көмектеседі дейді сарапшылар.

Бюджеттік ұйымдарға арналған тариф орташа босату тарифінен жоғары. Оның үнемдеуден де пайда көруге болады. Мәселен, Алматыда теңестіру бойынша жұмыстары басталды: саралауды 3%-ға қысқартуға кішігірім қадам қазірдің өзінде бар.

«Келесі қадам болған кезде, біз оны талқылаймыз. Біз алға қарай жүгірмей-ақ қояйық, Энергетика министрлігімен жұмыс істеп жатырмыз. Алдымен 2023 жылы электр энергиясын өндіру тұрғысынан бізді не күтіп тұрғанын түсіну керек», – деді Дарбаев.

Шенеуніктің айтуынша, қазір Алматы бойынша да, Қазақстан бойынша да коммуналдық қызметтерге тарифтерді көтеруге өтінімдер түскен жоқ.

«Тарифтердің өсуін күтпейміз. Егер өтінімдер келіп түссе, кез келген жағдайда жұртшылықпен талқылайтын боламыз», – деп сендірді Дарбаев.

Ақпарат көзі: https://news.mail.ru/economics/53746272/?frommail=1